علت زخم شدن اندام تناسلی مردان
عوامل ایجاد کننده ی زخم به دو دسته ی کلی تقسیم می شوند:
الف- عوامل عفونی
علل عفونی بوجود آورنده ی زخم ناحیه تناسلی غالبا از طریق رابطه ی جنسی غیر ایمن با فرد آلوده ایجاد می شوند. گاه عفونت در اثر اصلاح با تیغ آلوده یا شنا در آب آلوده رخ می دهد. برخی از اسامی این عفونت ها برای عامه مردم نا آشنا می باشد ولی اطلاع اجمالی از آن ها باعث می شود تا بیمار برای تشخیص و درمان، سریع تر به پزشک ارولوژی مراجعه کند. عفونت هایی که ممکن است با زخم تناسلی همراه باشند عبارتند از:
سیفلیس
زخم ها ۱۰ تا ۹۰ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده رخ می دهند و به آن شانکر گفته می شود. این زخم ها سفت و بدون درد بوده با اندازه ی بین ۵ تا ۱۵ میلی متر بوده و حاشیه واضحی دارد. اغلب موارد همراه با بزرگ شدن غدد لنفاوی ناحیه کشاله ران می باشد.
تبخال تناسلی (هرپس ژنیتال)
در بیماری تبخال تناسلی ،زخم ها ۲ تا ۱۲ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده بروز می کند و به شکل دونه های ریز یا تاول های کوچک در زمینه قرمز رنگ پدید می آیند و بعد از چند روز تاول ها ترکیده و زخم می شود و بعد از حداکثر یک دوره ی دو هفته ای بتدریج بهبود می یابند ولی ممکن است مجدد عود کنند.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی برجستگی قارچ مانند هستند که در ناحیه تناسلی ایجاد می شوند. بهترین درمان زگیل تناسلی مردان و زنان استفاده از لیزر زگیل تناسلی است. اگر زگیل تناسلی در زنان درمان نشود، در نوع پیشرفته می تواند سبب ایجاد سرطان دهانه رحم شود
مولوسکوم
بصورت جوش های کوچک با مرکز فرو رفته دیده می شوند که بعد از مدتی زخم شده و بهبود می یابند.
شانکروئید
زخم ها ۳ تا ۱۰ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده بروز می کند زخم ها چرکی، عمقی و با درد آلت تناسلی همراه هستند. ابتدا بصورت دونه های ریزی به نام پاپول بوده و بعد به زخم تبدیل می شوند. مردان ختنه شده کمتر در معرض ابتلا به این عفونت هستند. بزرگی و التهاب غدد لنفاوی کشاله ران نیز در این بیماری دیده می شود.
گرانولوم اینگوئینال
این بیماری نیز باعث زخم تناسلی می شود و بیشتر در کشورهای آفریقایی و برزیل و هند دیده می شود. زخم ها ۵۰ روز بعد از تماس با فرد آلوده بروز می کنند. زخم ها بدون درد بوده و به آهستگی گسترش می یابند. علیرغم اسم آن ، کشاله ران مبتلا نمی شود. زخم ها به رنگ قرمز گوشتی هستند. امکان درگیری دهان هم وجود دارد.
لنفوگرانولوم ونروم
زخم ها ۵ تا ۲۱ روز بعد از تماس جنسی بروز می کنند و بدون درد بوده و خودبخود برطرف می شوند. غدد لنفاوی کشاله ران متورم و دردناک شده و در نهایت چرکی گشته و باعث زخم در ناحیه کشاله ران می شوند. معمولا همراه با تب و لرز هست.
سل
در موارد نادری ممکن است در اثر برخورد خلط و آب دهان آلوده به باسیل کخ(عامل ایجاد بیماری سل) با ناحیه تناسلی منجر به زخم تناسلی شود.
دیگر عفونت های قارچی و باکتریال
برخی از عفونت های قارچی و باکتریال نیز می توانند باعث بروز زخم در ناحیه تناسلی گردند.
ب- عوامل غیر عفونی
از علل غیر عفونی که ممکن است باعث زخم تناسلی شوند عبارتند از:
1- بیماری های خود ایمنی
از جمله ی این بیماری ها می توان به لوپوس، سندروم بهجت، آرتریت روماتوئید و پسوریازیس اشاره کرد. معمولا این بیماری ها زمینه خودایمنی یا منشا ژنتیکی دارند.
2- اگزما
اگزما و درماتیت ضایعات التهابی پوست بوده که می تواند به علت خشکی پوست، تماس مالشی یا آلرژی ایجاد شود.
3- فعالیت جنسی
تماس جنسی شدید، خشک و یا طولانی مدت، چه در ارتباط با شریک جنسی و چه بصورت خودارضایی می تواند باعث بروز زخم در ناحیه تناسلی گردد.
4- دیابت
در موارد دیابت کنترل نشده یا مزمن و طولانی مدت ممکن است زخم تناسلی بروز کند.
5- داروها
حساسیت به برخی داروها می تواند منجر به بروز زخم تناسلی شود که اصطلاحا به آن Fixed Drug Eruption می گویند. رنگ این ضایعات بنفش یا قرمز تیره هست و می تواند با تاول همراه باشند.
6- ضایعات بدخیم یا پیش بدخیم
این ضایعات غالبا به رنگ قرمز بوده و معمولا رشد آهسته ای دارند و برای تشخیص قطعی نیاز به نمونه برداری است.
7- گزش حشرات
گاه گزش حشرات می تواند باعث قرمزی، تاول و در نهایت ایجاد زخم شود.
درماتیت التهابی:
درماتیت تماسی(contact dermatitis) شامل درماتیت تحریکی و آلرژیک بوده و باخارش , قرمزی و آدم پوست همراه می باشد. علل مسبب درماتیت تماسی شامل محصولات بهداشتی مورد استفاده خانمها, کاندوم و اسانس های گیاهی می باشند. کمپرس آب سرد و استروئید های موضعی ضعیف غیر فلورینه از جمله درمان های مناسب به شمار می روند. خارش مکرر پوست حساس این ناحیه را رفته رفته بدتر وبدتر می کند واگر زود دردرمان آن اقدام نشود ممکن است این ناحیه دچار عفونت وترشح نیز گردد.
نورودرماتیت( لیکن سیمپلکس مزمن)
(نورو درماتیت(neurodermatitis) لیکن سیمپلکس مزمن) اغلب در لب بزرگ وپوست بیضه پدید آمده و با خارش زیاد و ضخیم شدن پوست همراه می باشد. استرس باعث تشدید این اختلال می گردد. درمان همانند درماتیت تماسی است اما دربرخی موارد , از تزریق استروئید به داخل ضایعه نیز کمک گرفته می شود.دراین مورد نیز خارش مکرر سبب تشدید مشکل می شود وهر چه از شروع بیماری زمان بیشتر بگذرد درمان آن دشوارتر است .
اینترتریگو:
اینترتیگو(intertrigo) شامل پلاک مرطوبی است که در نواحی مرطوب پوست دیده می شود. رشد باکتری و قارچ بر روی پلاک باعث تشدید مشکل می شود. چنین ضایعه ای در چین های شکمی , کشاله ران , زیر بغل و اغلب در افراد چاق و درآب و هوای گرم و مرطوب دیده می شود و با قرار دادن ناحیه مبتلا در معرض هوا, استفاده از محلول بارو, پماد نیستاتین و استروئید خفیف درمان میشود.
عوارض داروئی:
اغلب عوارض داروئی بطور گسترده روی کل بدن ظاهر می شوند اما گاهی اولین بار از ناحیه کشاله ران تظاهر می کند. داروهای مسهل(فنول فتالئین) , سولفونامید ها , وداروهای ضد التهابی باعث بروز ضایعات داروئی ثابت در ناحیه تناسلی می شوند.درمان شامل قطع مصرف دارو می باشد.
پسوریازیس:
پسوریازیس ممکن است سطوح چین های بدن مثل کشاله ران و یا چین باسن را درگیرکند( پسوریازیس معکوس). ضایعه فاقد پوسته و به رنگ قرمز روشن می باشد. پسوریازیس گاهی بصورت پلاکی منفرد بر روی گلانس( سر آلت تناسلی) تظاهر مییابد و با بیماری اریتروپلازی کوئیورات اشتباه می شود. از کرم هیدروکورتیزون برای درمان استفاده می شود. شستشوی گلانسپس از مقاربت,جهت پیشگیری از آلودگی با کاندیدا, از بدتر شدن بیماری جلوگیری می کند. ضایعه پوستی حاصل از سندرم رایتر نیز ممکن است همانندپسوریازیس تظاهر کند.
درماتیت سبوروئیک:
درماتیت سبوروئیک کشاله ران و آلت همانند پسوریازیس می باشد. سبوره معمولادر قاعده آلت, قسمت داخلی ران و ناحیه عانه به چشم می خورد. درمان همانندپسوریازیس کشاله ران می باشد.
لیکن پلان:
سر آلت , لب های بزرگ و کوچک واژن و مخاط واژن ممکن است مبتلا به لیکن پلان شوند. ضایعات حاصل چند وجهی , بنفش رنگ و پهن و صاف می باشند. انجام بیوپسی ضروری بوده و درمان بااستفاده از استروئید های موضعی قوی صورت میگیرد.
لیکن اسکلروز:
با پاپول های صاف و سفیدی مشخص می شود که به هم اتصال یافته و ضایعه ای سفید رنگ و بدون ارتشاح را پدید می آورند, اپی تلیوم دچار آتروفی شده ومنظره ای همانند کاغذ سیگار را به خود می گیرد. خارش و خراش های دردناک ازتظاهرات بیماری می باشند. گاهی سرطان سلول سنگفرشی بر روی ضایعه شکل میگیرد. درمان انتخابی استروئید موضعی قوی است.
شپش عانه:
از راه های جنسی و غیر جنسی انتقال یافته و با خارش شدید و پیودرم همراه است. تخم های شپش بر روی تنه,موی نواحی عانه و پلک ها یافت می شوند. درمان شامل استفاده از شامپوی لیندان 1% به مدت 4 دقیقه , کرم پرمترین,شستشوی البسه آلوده و درمان شریک جنسی بیمار می باشد.
وره مخفي بودن(نهفتگي):صفر الي 17 روز
علايم در مردان:معمولا خارش شديد در ناحيه عانه وجود دارد بويژه شبها.شپشها بين 1 الي 2 ميليمتر طول دارند.
تشخيص و درمان:درمان با محلولهاي از بين برنده شپشها صورت مي گيرد.
گال:
آلودگی با عامل بیماری یعنیsacroptes scabiei منجر به خارش شدید وگسترده می شود. آلودگی تنه آلت ,سر آلت یا پوست کیسه بیضه شایع و مشخص کننده میباشد و با تشکیل ندول همراه است. درمان همانند شپش بوده و تمام اعضای خانواده را شامل می گردد. برای از بین بردن ندول ها می توان از استروئیدهای موضعی قوی استفاده کرد.
عفونت های قارچی:
مشخصه آن وجود پلاکی بزرگ , مهاجر و با لبه برآمده بر روی سطح داخل ران وکشاله ران می باشد. بر خلاف کاندیدازیس , این ضایعه بر پوست کیسه بیضه اثرنمی کند. خارش شدید بوده و درمان با عوامل ضد قارچ موضعی صورت می گیرد. درموارد شدید از عوامل ضد قارچ خوراکی نیز استفاده می شود.